بخشنامه ۲۰۰/۱۱۳۶۸
موضوع : آیین نامه شماره ۵۸ انواع ذخایر فنی موسسات بیمه
به پیوست آیین نامه موضوع تبصره یک ماده ۱۰۹ قانون مالیاتهای مستقیم در مورد ذخائر فنی موسسات بیمه (آیین نامه شماره ۵۸) مصوب جلسه مورخ ۲۵ / ۱۰ / ۱۳۸۷ شورای عالی بیمه که طی نامه شماره ۱۷۷۰۵۹ / ۶۲ مورخ ۲۶ / ۱۲ / ۱۳۸۷ به تأیید وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی رسیده و جایگزین آیین نامه شماره ۲۲ و مکمل های آن شده است، جهت بهره برداری لازم ارسال می گردد.
آیین ذخایر فنی مؤسسات بیمه
شورای عالی بیمه در راستای اجرای ماده ۶۱ قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری و با هدف ایجاد شفافیت برای حقوق بیمه گذاران و صاحبان سهام مؤسسات بیمه،چگونگی لحاظ کردن ذخایر فنی در حساب های مؤسسات بیمه را با توجه به اصول زیر در جلسه مورخ ۲۵ / ۱۰ / ۱۳۸۷ تصویب کرد:
1_ ایجاد هماهنگی در اجرای استانداردهای حسابداری از جمله استاندارد شماره ۲۸،برای در نظر گرفتن ذخایر فنی مؤسسات بیمه و فراهم شدن امکان مقایسه عملکرد مالی این مؤسسات با التزام به کاربرد رویه یکسان حسابداری.
2_ شفافیت ترازنامه و حساب سود و زیان در صورت های مالی مؤسسات بیمه ای به منظور افشای وضعیت مالی واقعی سهامداران و ذی نفعان.
3_ حفظ حقوق بیمه گذاران و بیمه شدگان با ایجاد پشتوانه مناسب برای توانمند سازی مؤسسات بیمه در مواجهه با حوادث طبیعی و خسارت های بزرگ غیر مترقبه.
این آیین نامه مشتمل بر ۱۸ ماده و ۸ تبصره بوده و از تاریخ ابلاغ،لازم الاجراء است و جایگزین آیین نامه شماره ۲۲ و مکمل های آن می شود.
فصل اول-کلیات
ماده ۱. مؤسسات بیمه مکلف اند برای ایفای تمامی تعهداتی که به موجب قراردادهای بیمه مستقیم و قراردادهای بیمه اتکایی به عهده گرفته اند، ذخایر فنی زیر را بر اساس ضوابط این آیین نامه محاسبه نمایند:
الف) بیمه های زندگی:
1_ ذخیره ریاضی
2_ ذخیره مشارکت بیمه گذاران در منافع:
3_ ذخایر فنی بیمه عمر زمانی:
4_ ذخیره فنی تکمیلی و خطرات طبیعی.
ب) بیمه های غیر زندگی:
1_ ذخیره حق بیمه (حق بیمه عاید شده):
2_ ذخیره ریسک های منقضی شده:
3_ ذخیره خسارات معوق:
الف) ۳ درصد حق بیمه صادره بیمه های زندگی پس از کسر حق بیمه اتکایی واگذاری.
ب) ذخایر فنی تکمیلی و خطرات طبیعی که از سال قبل منتقل شده است.
تبصره ۱. میزان ذخیره موضوع این ماده نباید از ۲۰ درصد میانگین حق بیمه نگهداری بیمه های زندگی سه سال گذشته مؤسسه تجاوز نماید.
تبصره ۲. در صورتی که بر اثر وقوع حوادث طبیعی و فاجعه آمیز،ضریب خسارت در بیمه های زندگی از ۸۵ درصد تجاوز نماید.مؤسسه بیمه مجاز است مازاد خسارات ایجاد شده ناشی از وقوع حوادث مذکور را از محل ذخایر فنی تکمیلی و خطرات طبیعی جبران نماید.استفاده از این ذخیره در سایر موارد منوط به پیشنهاد مؤسسه بیمه و تصویب شورای عالی بیمه خواهد بود.
فصل سوم- ذخایر فنی بیمه های غیر زندگی
ماده ۸. ذخیره حق بیمه (حق بیمه عاید نشده) در بیمه های غیر زندگی عبارت است از حق بیمه های مربوط به فاصله زمانی بین تاریخ ترازنامه تا انقضای مدت قراردادهای بیمه که به ترتیب زیر محاسبه می شود:
الف) برای کلیه رشته های بیمه به جز بیمه باربری به روش فصلی (یک هشتم) و بر مبنای حق بیمه صادره پس از کسر ۱۵ درصد آن به عنوان هزینه تحصیل و همچنین کسر حق بیمه اتکایی واگذاری مربوطه.
ب) برای رشته بیمه باربری ذخیره حق بیمه عبارت است از ذخیره محاسبه شده به روش بند الف به علاوه یک هشتم ذخیره مذکور.
تبصره ۱.چنانچه دوره بیمه نامه بیش از یک سال باشد،حق بیمه مازاد بر یک سال،به طور کامل به عنوان حق بیمه سال های آتی محسوب می شود. حق بیمه سال های آتی باید به تفکیک مشخص و در سال مربوطه به عنوان حق بیمه صادره شناسایی شود.
تبصره ۲. در بیمه های مهندسی، اگر مدت اعتبار بیمه نامه بیش از یک سال باشد،برای احتساب حق بیمه سال های آتی از روش مجموع ارقام سنوات استفاده خواهد شد.
ماده ۹.ذخیره ریسک های منقضی نشده برای جبران کسری ذخیره حق بیمه عاید نشده در رشته هایی که ضریب خسارت آنها بیش از ۸۵ درصد باشد مطابق فرمول زیر محاسبه می شود:
(۸۵ %- ضریب خسارت رشته) × حق بیمه عاید نشده پایان دوره= ذخیره ریسک های منقضی نشده
85 %
ماده ۱۰ . ذخیره خسارات معوق بیمه های غیر زندگی عبارت است از جمع اقلام ذیل:
الف) خسارات اعلام شده در دست رسیدگی به علاوه برآورد مخارج تسویه خسارت پس از کسر سهم بیمه گر اتکایی.
فصل پنجم-سایر مقررات
ماده ۱۶. مؤسسات بیمه در اولین سال اجرای این آیین نامه می توانند افزایش ذخایر فنی ناشی از اعمال مقررات این آیین نامه در مقایسه با مقررات آیین نامه قبلی را از محل ذخایر فنی تکمیلی و خطرات طبیعی تأمین نمایند.
ماده ۱۷. در اجرای این آیین نامه، مانده ذخایر فنی خطرات طبیعی در ابتدای دوره متناسب حق بیمه سه سال گذشته در بیمه های زندگی و غیر زندگی تسهیم می شود.
ماده ۱۸. مؤسسات بیمه ای که در خارج از کشور فعالیت دارند، در محاسبه ذخایر فنی مربوط به عملیات خود در خارج از کشور،تابع مقررات محل فعالیت خواهند بود. در صروتی که در کشور خارجی محل فعالیت مؤسسه بیمه ایرانی مقرراتی در این باره وجود نداشته باشد،مؤسسه بیمه مربوط، تابع مقررات این آیین نامه خواهد بود.
منبع : سازمان امور مالیاتی
